مشاوره تحصیلی: روز شنبه 5 دی‌ماه 1394 به همت اداره کل بهزیستی استان فارس، همایشی با عنوان «شبکه‌های اجتماعی مجازی، فرصت‌ها و تهدیدها» در شیراز برگزار شد. در این مراسم مسئولان و کارشناسان بهزیستی استان و کشور، دکتر موسوی، مدیرکل بهزیستی استان فارس،

پژوهش معاون سیاسی و امنیتی استانداری فارس، سرهنگ حسینی، رئیس پلیس فتای استان فارس، دکتر فیروزآبادی، قایم مقام وزیر و دبیر عالی فضای مجازی کشور، دکتر منتظر قائم، استاد دانشگاه، دکتر احمد نیا، مدیرکل پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی بهزیستی کشور، برخی از اساتید دانشگاه علامه طباطبایی ازجمله دکتر هادی خانیکی و ... سخنرانی کردند.

در این همایش یک‌روزه مطالب زیادی از سوی سخنرانان مطرح شد اما من به‌اختصار چند مورد را تقدیم می‌کنم:

 

  •  برخورد ما در مواجهه با پدیده‌های جدید مقاومت گونه و انفعالی بوده است، مثل ویدیو، ماهواره، اینترنت و ... اما زمان آن رسیده که به‌جای انفعال و مقاومت، پدیده های جدید را مدیریت و کنترل کنیم.

 

  • فضای مجازی کاربرد ارتباطی، اطلاع‌رسانی، خدمات و سرگرمی دارد اما بین این چند موضوع تعادل وجود ندارد و مردم ایران بیشتر به جنبه سرگرمی آن توجه دارند. حدود 15 میلیون بازی خشونت‌آمیز وجود دارد. ترکیب انسان و تکنولوژی آینده را به سمت «زندگی در فضای وب» می‌برد؛ و این تکنولوژی باید از طرف ما مدیریت شود.

 

  •  112 شبکه اجتماعی فعال وجود دارد که در این میان تلگرام در ایران حدود 15 میلیون عضو دارد.

 

  • بسیاری از آسیب‌ها از تکنولوژی نیست بلکه از نوع رابطه فرد با تکنولوژی است. اگر آگاهی، دانش، کنترل، ارزش‌ها در جامعه باشد آسیب‌ها کمتر خواهد بود.

 

  • شبکه مجازی مهم نیست، مهم انسان‌هایی هستند که عضو این شبکه‌ها هستند. یکی از دلایلی که شبکه‌های مجازی در ایران موردتوجه قرارگرفته این است که حرف‌هایی می توان زد که در رسانه‌های رسمی نمی‌توان زد.

 

  • جامعه شبکه‌های مجازی را هدایت می‌کند و نه برعکس، شبکه‌های مجازی تسهیل گر هستند؛ از کوزه همان برون تراود که در اوست. شبکه‌های مجازی نقاط مثبت و منفی دارد اما می‌توان از فرصت‌های شبکه‌های مجاز استفاده کرد.

 

  • 86 % سرورهای دنیا در آمریکا هستند و 14% هم متعلق به آمریکا در کشورهای ثالث می‌باشد. در منطقه‌ای از آمریکا در محلی به نام «مزرعه سرورها» تمام فعالیت‌های کاربران ثبت و ضبط می‌شود از لحظه‌ی ورد به فضای مجازی تا پایان.

 

  • باوجوداینکه حدود 20 سال است که اینترنت وارد ایران شده‌ اما در بهمن 89 پلیس فتا تشکیل شد. ما دیر اقدام کردیم... فارس رتبه دوم جرائم اینترنتی دارد؛ 71% جرائم مربوط به کلاه‌برداری‌های مالی است.

 

  • درگذشته نگران بودیم که فرزندانمان در کوچه با چه کسانی می‌گردند اما الآن در خانه هم‌زمانی که بچه‌ها در فضای مجازی هستند باید مراقب باشیم.

 

  • پدرها و مادرها خودشان باید به علم روز و نوع کار با اینترنت و شبکه‌های مجازی آشنا باشند تا بتوانند در کنار فرزندانشان از آن‌ها مراقبت کنند. حتی خودشان هم باید مراقب باشند و هر چیزی را در فضای مجازی منتشر نکنند... یک مشکل این است که بسیاری از افرا د بدون هدف در اینترنت پرسه می‌زنند حدود 93% بیهوده در فضای مجازی پرسه می‌زنند.

 

  • آسیب‌های شبکه‌های مجازی: کاهش احساسات، متن گرایی، انعطاف‌پذیری هویتی، نقض حریم خصوصی و ... چند ویژگی فضای مجازی ایران: انبوه گمنامان، سوژه شدن خبرها، موج اجتماعی، کمپین‌ها، تجاری‌سازی.

 

  • انجمن روان‌پزشکان آمریکا معتقد است معتاد اینترنتی چند ویژگی دارد: موقعی که از اینترنت خارج می‌شود احساس بی‌قراری می‌کند، وقتی دچار مشکل می‌شود پای اینترنت می‌نشیند، درباره میزان استفاده از اینترنت دروغ می‌گوید.

 

  • در کشور اطلس آسیب‌های اجتماعی تهیه‌شده است و در 15 شاخص آسیب‌های اجتماعی به تفکیک شهرستان‌ها و استان‌ها اطلاعات دقیقی وجود دارد.

 

  • فضای مجازی هم فرصت هست و هم تهدید. نقطه قوت جامعه ایرانی در مقابله با تهدیدها تحول در خانواده است که از یک جامعه مردسالار به یک خانواده مدنی تبدیل‌شده است.

 

  • مؤلفه‌های تغییر در جامعه ایران: 1-به حاشیه رفتن فرهنگ رسمی در سطح گروه‌های نوآور 2- سبک مصرف فرهنگی به سبک مصرف جهانی نزدیک‌تر شده است 3- فرهنگ اوقات فراغت رسانه‌ای شده است 4- پردامنگی تأثیر هنر 5- تفوق فضای مجازی

 

  • تنوع ممنوعیت‌ها در جامعه ایرانی خودش به یک مشکل تبدیل‌شده است. سانسور، فیلترینگ و محدودیت سازی روش کارآمدی نیست.

 

      * تنظیم: رزاق خواجه‌زاده - 6 دی‌ماه 1394